Yabancı kaynaklarda bisque veya biscuit olarak karşımıza çıkan “bisküvi,” seramik yapımında en sık rastlayacağımız kavramlardan biri. Peki tam olarak seramik bisküvi nedir ve nasıl kullanılmaktadır?
Bisküvi Nedir?
Bisküvi, bir kez fırınlanmış ve içinde kimyasal olarak bağlı su taneciği bulundurmayan ürünler için kullanılır.
- Ekseriyetle yabancı kaynaklarda ve kimi çevirilerde tıpkı “earthenware” veya “stoneware” kelimelerinde olduğu gibi, “Bisqueware” kelimesiyle karşılaşabilirsiniz. Bu, bisküvi safhasındaki kili yani tek pişirimle hazırlanan seramikleri tanımlamak için kullanılan bir terimdir.
- “Bisküvi fırınlaması / pişirimi” (bisque fire), ilk fırınlamaya verilen isimdir ve çoğu zaman 945 ila 1005 santigrat derece (06 cone) arasında uygulanır. Ne var ki, kimi zaman seramik üzerine kullanmayı düşündüğünüz sırın fırınlama sıcaklığı kilin olgunlaşma sıcaklığından düşük olabilir. Bu gibi durumla karşılaştığınızda bisküvi fırınlama sıcaklığının sır fırınlama sıcaklığından yüksek olması gerekecektir. Ancak biz seçtiğiniz çamurun olgunlaşma sıcaklığına uygun sır seçmenizi tavsiye ediyoruz.
- Fırınlamadan önce objeler tamamen kuru olmalı ve dokununca soğukluk hissedilmemelidir. Çünkü bu his, çamurun fırınlanacak kadar kurumadığının işaretçisi olabilir.
Peki Bu Süreçte Kimyasal Olarak Neler Oluyor?
Bisküvi fırınlama düşük sıcaklık aralığındadır. Suyu ve karbon taneciklerini kilden uzaklaştırır ve kil taneciklerini birleştirir. Bu aşamadan itibaren kilin şekli kesinleşmiştir ve artık su ekleyip ona yeniden şekil vermeniz mümkün olmayacaktır. Ortaya çıkan parça sertleşmiş olsa da deliklidir ve uygulayacağınız sır bileşiminden az bir miktar su emme kapasitesine sahiptir. Bu durum, kilin uygulanan sır solüsyonunu tutmasını ve fırınlanınca eriyip bütünleşmesini sağlayacaktır. Eğer bisküvi kilin sırlanması amaçlanıyorsa süreç birkaç adım daha devam edecektir.
Sırlama veya Boyama Aşamaları
Bisküvi hâlindeki kili dilerseniz seramik sırıyla boyayabilir ve sır altı boyaması yapıp fırınlayabilirsiniz. Bu işlem sonucunda içinden gönül rahatlığıyla su içebilir, kullandığınız sırın türüne göre yemek yiyebilirsiniz. Gözenekli yapısı dolayısıyla, sırlanmamış bisküvi kilini, yemek, içmek gibi sıvıyla temas edeceği herhangi bir şekilde kullanmamalısınız. Bisküvi hâlindeki kil yalnızca dekoratif amaçlıdır.
Bisküvi formundaki bir ürünü sırlamadan kullanmaya kalkarsanız, delikleri ve gözenekleri hala açık olduğu için içerisine koyduğunuz sıvıları çekmeye ve lekelenmeye başlayacaktır. Eğer herhangi bir renklendirme yapmadan kullanmak istiyorsanız, gıdaya uygun hale gelmesi için transparan sır kullanabilirsiniz.
Bisküvi Porselen
Sırlanmamış beyaz porselene “bisküvi porselen” ismi verilmektedir. Pürüzsüz mermere benzemesi sebebiyle özellikle Avrupa’da popülerdir. Mat bir yüzeyi ve dokusu vardır. Eski zamanlarda bebek ve biblo yapmak için sıkça kullanıldığı bilinmektedir.
İkinci fırınlamadan kaçınmak ve zamandan tasarruf etmek için tek pişirim seramik ürünler yapmayı tercih edebilirsiniz ancak bizce bisküvi pişirimi seramik için oldukça önemli. Daha fazla efor gerektiriyor olsa da, daha fazla sır ve boya çeşitlerinden faydalanmak, daha canlı renkler elde edebilmek için bisküvi pişirimini tavsiye ediyoruz.
Kaynak : Spruce Crafts
