Seramik bünyelerde yani çamurlarda ve seramik sırlarda renk genel olarak oksitlerden gelmektedir. Çeşitli metal oksitler değişen koşullar altında farklı sonuçlar verebilmektedir. Seramik renklendiriciler neler ve kullanım şekillerini beraber inceleyelim.
Seramik Renklendiriciler Nelerdir?
Seramik renklendiriciler; saymamız gerekirse metal oksitler (krom, demir, kobalt, mangan, kalay, bakır) ve pigmentler olarak sayabiliriz.
Metal oksitler sır türlerine, pişirim sıcaklıklarına ya da fırın atmosferine göre farklı sonuçlar verebilir.
Krom Oksit -Cr2O3
Mangan Oksit – MnO₂
Nikel Oksit – NiO
Kalay Oksit – SnO₂
Bakır Oksit – CuO
Demir Oksit – Fe₂O₃
Kobalt Oksit – CoO
Titan Dioksit – TiO₂
Seramik Renklendiricilerin Özellikleri
Krom Oksit
Krom oksit genellikle yeşil renk için kullanılmaktadır. Bunun yanı sıra kırmızı, sarı, pembe ve kahverengi de elde edilir.
Kobalt Oksit
Kobalt açık maviden en derin maviye kadar mavi tonları vermekte kullanılır. Ham malzeme tedarikçilerinde kobalt oksit ya da kobalt karbonat olarak bulunabilir. Siyah seramik çamurlarının rengini verir. Kobalt sert bir malzeme olduğu için sır kullanımında iyi öğütülmesi gerekmektedir. Eğer öğütme imkanı yoksa kobalt karbonat kullanmak daha pratik olacaktır.
Bakır Oksit
Bakır oksidasyonlu pişirimlerde genellikle yeşil, redüksiyonlu pişirimlerde ise kırmızı sonuç verir. Kobaltta olduğu gibi bakır da hem oksit hem de karbonat olarak bulunmaktadır.
Demir Oksit
Demir oksit karşımıza sarı demir oksit, kırmızı demir oksit ve siyah demir oksit olarak çıkmaktadır. Bunların arasında sadece yoğunluk farkı bulunmaktadır. Az yoğundan çok yoğuna doğru sarı, kırmızı ve siyah olarak sıralayabiliriz. Piyasada genellikle karşımıza kırmızı demir oksit çıkmaktadır.
Demir oksit hem sırlarda hem de çamur bünyelerinde kullanılmaktadır. Bisküvi pişiriminde bazı çamurların somon ya da pembemsi bir renk alması içerisindeki demirden kaynaklıdır.
Demir sırlarda ya da sır altında kullanım yoğunluğuna göre açık sarıdan, kızıl tonlara, koyu kahveye kadar çok çeşitli renk tonları üretmektedir. %15 üzeri kullanımlarda ise metalik sonuç vermektedir.
Mangan Oksit
Mangan oksit sırlarda kahverengi tonlarının ve diğer bileşenlerle formülize ediliğinde mor ve siyah renklerinin elde edilmesinde kullanılmaktadır.
Nikel Oksit
Nikel çoğunlukla diğer metal oksitlerin renklerini tonlamak için kullanılmaktadır.
Rutil
Benekli efektler ve kristaller oluşturmak için kullanılmaktadır.
Titan dioksit
Sırların matlaştırılmasında ve kristal oluşumunda kullanılmaktadır.
Pigmentler
Pigmentler metal oksitlerin farklı renklendirici materyaller ile işlemden geçirilmiş bir versiyonudur. Metal oksitlerden daha pahalı olmakla beraber, daha belirgin bir sonuç vermektedir. Sonuç ile gözle görünen renk arasında sadece bir ton fark oluşmaktadır. Pigmentler sadece sırları renklendirmek için değil, astarları renklendirmek ve sır altı dekorları oluşturmak için de kullanılır.
