Seramikle yeni ilgilenmeye başlayanların en çok merak ettiklerinin başında deri sertliği geliyor. Bu yazıda “seramikte deri sertliği nedir”, “seramik çamurumuzun deri sertliğine geldiğini nasıl anlarız” sorularının yanıtlarını arıyoruz.
Seramikte Deri Sertliği Nedir?
Seramikte deri sertliği bir kil nesnenin yani şekil verilmiş seramik çamurunun kuruması sırasındaki bir fazı ifade etmektedir. Bu fazda, kil gözle görülür bir şekilde nemlidir. Genellikle koyu gri (çamur rengine göre değişebilir) renktedir ve deforme olmadan işlenebilecek kadar da kurudur.
Kil kırılmadan oyulabilir veya kesilebilir, ancak yeni bir şekil vermeyi denerseniz parçalanacaktır.
Kil, kurusa bile içerisinde hala su barındırdığı için suya konulduğunda çökme yapar ve dağılır. Şekil verilen kilin dağılmaması için fırınlanması ve seramik formuna dönüşmesi gerekmektedir.
Kilin seramik formuna dönüşme süreci belirli aşamalardan oluşmaktadır. Öncelikle kil ıslak iken plastikliğini yani esnek formunu henüz kaybetmemiş iken şekillendirilir. Daha sonra kurutulur. Bu kurutma aşamasının dikkatli ve yavaş olması oldukça önemli. Çok çabuk kuruyan kil çok kırılgan hale gelir ve çatlar. Yeterince kurumayan kilin içerisindeki fırında genleşir, çatlar ve hem kendisine hem de yakınlarındaki diğer ürünlere zarar verir. Ürününüzü fırınlamadan önce gözden geçirin ve en ufak çatlağı bile mümkünse tamir edin çünkü en minik çatlaklar bile fırında büyüyecektir.
Seramikte Deri Sertliği Neden Önemli?
Kilin deri sertliğinde olması kritik bir noktadır. Bu yapmış olduğunuz fincana bir kulp eklemek ya da bir kaç farklı parçadan oluşan ürününüzü birleştirmek, tek parça heykellerin içini boşaltmak için optimum zamandır.
Bunların yanı sıra sgrafitto tekniğini uygulamak, engobe ile dekor ve desen eklemek ve terra sigillata gibi perdahlama tekniği için de uygun zaman kilin deri sertliğinde olduğu zamandır.
Kilin Deri Sertliğinde Olduğunu Nasıl Anlarız?
Deri sertliğindeki kil ilk haline göre daha açık renktedir. Şekil verdiğiniz ürünü tuttuğunuzda genel formunun bozulmadığını ancak ufak değişikliklere açık olduğunu göreceksiniz. İngilizce’de bone-dry denilen bizimse kemik kuruluğunda diyebileceğimiz aşamaya geldiğinde ise kilin renginin oldukça açılacak ve sertleşecektir. Kemik kuruluğundaki kil rötuş çalışmalarında parçalanıp ufalanabilir. Tozun en çok çıktığı zaman bu aşamadır. Kilin en hassas ve kırılgan olduğu zamanın da kemik kuruluğu olduğunu unutmayın.
Biz çamurun en çok deri sertliğinde olduğu halini seviyoruz. Siz?
