Temel Seramik Süsleme Teknikleri

Seramik denince aklınıza rengârenk, parlak sırlarla bezenmiş kaplar geliyorsa yalnız değilsiniz. Fakat şarkının da dediği üzere; bir ihtimal daha olabilir mi? Dilerseniz seramiklerimizi süslerken en güzel sonucu elde edebilmek için temel seramik süsleme teknikleri neler birlikte bir göz atalım.

Sırlama

Sır, muazzam sayıda renk ve doku seçeneği sunması sebebiyle ürün dekorasyonunda en sık kullanılan öğelerden biridir. Kendine özgü, ucu bucağı olmayan bir teknik repertuvarına sahip olan sırlama yöntemi, basit bir çanağı eşsiz bir ürüne dönüştürme gücüne sahiptir. Uygulamada sırlamanın ortaya çıkma sebebi çanağı camlaştırması ve içine konan katı ve sıvı gıdaların güvenle saklanmasına olanak vermesidir. Bisküvi pişirimi gerçekleşen ürünün sonra ayrıca sırlanıp fırınlanması, sağlamlığını epeyce arttırmaktadır. Ham sırlı bir ürünün pişirim sonrası pul pul dökülmesi mümkün olsa da ayrıca sırlanıp fırınlanmış bir üründe bu sorunu kolay kolay yaşamazsınız. Seramik sırlama bisküvi ürün üzerine yapıldığında daha başarılı sonuçlar vermektedir. 

Sır Altı ve Sır Üstü Dekor Boyama

Sırlar ve dekor boyaları daha etkili bir görünüm için katmanlar hâlinde uygulanmaktadırlar.

Sır Üstü Dekor Boyama

Sır üstü dekor boyaları ham sır üstü dekor boyaları ve pişmiş sır üstü dekor boyaları olarak ikiye ayrılmaktadır. 

Ham sır üstü dekor boyaları ürüne henüz sır pişirimi yapılmadan önce bisküvi üzerine uygulanmış bir sır tabakasının üzerine dekor yapmak için yeni bir katman uygulanarak kullanılır. Sır ve ham sır üstü dekor boyası aynı sıcaklıkta beraber fırınlanır. Bu teknik mayolika olarak da bilinir. 

Pişmiş sır üstü dekor boyama da ise sır pişirimi önceden yapılmış olan seramikler üzerine dekor yapmak için sır üstü dekor boyaları olarak bilinen kolay eriyen ve farklı pişirim sıcaklığı olan boyalar kullanılmaktadır. Genel olarak sır üstü seramik boyaları yüksek miktarda kurşun içerdiği için gıda ile teması uygun değildir. Sır üstü dekor tekniğini tercih ederseniz, ürünü üçüncü defa ve daha düşük sıcaklıkta fırınlamanız gerekeceğini unutmayın. 

Sır Altı Dekor Boyama

Sır altı dekor boyalar henüz fırınlanmamış (greenware) ya da bisküvi hâlindeki ürün sırlamadan önce renk vermek amacıyla uygulanmaktadır. Alt katmanın canlı renklerinin ve desenlerinin kapanmaması amacıyla, çoğu zaman üst katmana şeffaf sır uygulanmaktadır. 

Sır altı boyalar yaratıcılık anlamında sınırsız ihtimallerin kapısını aralamaktadır. Öncelikle, tam olarak istediğiniz tonu oluşturmak için aklınıza gelen her rengi kullanma şansınız bulunuyor. Dahası, sır altı boyalar sayesinde dilediğiniz kadar detaylı tasarım ve motifleri uygulama fırsatınız var. 

Astarlama (Engobe)

Astar ve engobe özünde birbirlerinden farklı değillerdir. İsimlendirmedeki farklılığın kaynağı coğrafidir ve iki kelime de normal kil veya renklendirme malzemesiyle karıştırılmış kil içeren çamurlu bileşenleri ifade etmektedir. Engobe (astar), ıslak ürünü süslemek, renk ve doku katmak veya iki boyutlu bir tasarım oluşturmak amacıyla kullanılırlar. Yani ürün henüz hafif nemliyken ya da deri sertliğindeyken dahi kullanma fırsatınız vardır. Engobe kullanmanın avantajı deseni tek fırınlama içinde elde edecek olmaktır. 

Parlak sırların aksine engobeler mat bir yüzey sunsalar da, “terra sigilata” isimli astar tekniği ile parlak ürünler elde edebildiğimizi de hatırlatmak isteriz. 

Doku Çalışmaları

Çamurun eşyalar dünyasının bukalemunu olduğunu söylerler. Gerçekten de maharetli ellerde çamur, metalden tutun da eski bir rugan ayakkabıya kadar her malzemenin kılığına girebilme gücüne sahiptir. Islak kilin yüzeyine hangi aletlerle ve nasıl temas etmeniz gerektiğini biliyorsanız onun dokusuyla gönlünüzce oynayabilirsiniz demektir.

Kil, aynı zamanda onu oymanıza izin verecek bir yapıdadır. Çeşitli tasarımlar henüz deri sertliğindeki greenware ürüne rahatça oyulup kazınabilir. Deri sertliğindeki kuruma safhasında uygulanan bu işlem sayesinde kesikler diriliklerini korurlar. Ayrıca kilin bu safhasında daha karmaşık şekillerin kazınması çok daha kolay olmaktadır.

İki farklı türdeki çamur ile agateware (mermer tekniği) çalışmak da ürününüzde eşsiz sonuçlar elde etmenizi sağlayacaktır. Bunu başarmanın en etkili yöntemlerinden biri iki farklı renkteki (örneğin beyaz çamur ile kırmızı çamuru) kağıt gibi açıp üst üste koymak ve nazikçe yuvarlamaktır. Renkler birbirine karışıp harika motifler oluşturmaya başlayınca size de onu arzuladığınız şekle sokmanın keyfini çıkarmak kalacaktır.

Seramik süsleme teknikleri içerisinden siz en çok hangisini seviyorsunuz? Seramik sırlama, sır altı boyalar ile seramik boyama, doku çalışmaları, astarlama ya da başka bir şey?

Kaynak : Spruce Crafts