Seramik öğrenmeye yeni başlayanların karşılaştığı şamot ve şamotlu çamur konusu ilk etapta kafa karıştırıcı gözükebilir. Biz bu yazıda şamot nedir ve nasıl kullanılır sorularının yanıtlarını veriyoruz.
Şamot Nedir?
Şamot, temel olarak fırınlanmış kilin öğütülmesi ile elde edilen yeni halidir. Şamot taneciklerinin boyutu farklı boyutlarda olabilir. Şamot eklenen seramik çamurunun dayanıklılığı artar, küçülmesi azalır, çatlak ihtimali azalır ve kendine has bir dokusu olur. Şamot hali hazırda pişirilmiş bir materyal olduğu için yüksek sıcaklıklara maruz kaldığında bozulmaya veya küçülmeye uğramaz.
Çamura şamot eklemenin avantajları nelerdir?
Çamura şamot eklendiğinde çamurun plastikliği azalır bu sayede,
- çamur kururken çatlama ihtimali azalır,
- fırınlanırken çatlama ihtimali azalır,
- fırınlanırken küçülme oranı azalır,
- çamurun geçirgenliği artar ve kuruma aşamasında su daha kolay bünyeden ayrılır.
Tornada şamotlu çamur kullanılır mı?
Şamot seramiğin dayanılıklığını arttırdığı için özellikle büyük ebatlı ürünlerde kullanılmaktadır. Tornada da çekilecek büyüt boyutlu ürünlerde şamotlu çamur tercih edilmektedir. Tornada şamotlu çamur kullanırken dikkat edilmesi gereken husus şamotun boyutlarıdır. İri ebatlı şamot kullanılması halinde çekim yapılırken, şamot elleri parçalayabilir. O nedenle tornada ürünün boyutuna bağlı olarak şamotsuz ya da çok ince şamotlu çamur kullanmak gerekir.
Şamot Nasıl Kullanılır?
Hazır şamot alarak çamurunuza tercih ettiğiniz dokuda ve oranda ekleyerek kullanabilirsiniz. Burada dikkat edilmesi gereken nokta, çamurun plastiklik oranını ne kadar korumak istediğiniz ve şamotun tanecik boyutuna bağlı olarak elde edilecek doku değişimi olacaktır. Toz şamotu kullanacağınız çamura ekleyerek yoğurduktan sonra kullanabilirsiniz. Eklenecek şamot aynı çamurdan olmak zorunda değildir. Dilenirse farklı çamur tiplerinden ya da renklerinden şamot eklenerek görsel doku oluşturmak mümkün.
Çamura ne kadar şamot eklemek gerekir?
Çamura ekleyeceğiniz şamotun oranı yapacağınız projeye ve şahsi zevkinize bağlı olarak değişecektir. Daha önce kullandığınız hazır şamotlu çamurların oranlarını kontrol etmek hoşlandığınız oranı bulmanıza yardımcı olacaktır. Genel kullanımda şamot oranı %10 ila %30 arasında değişiyor. Bizim tavsiyemiz şamot oranının %50’nin üzerine çıkmaması olacaktır.
Kaynak : The Pottery Wheel
